Stacks Image p5_n2
Door Paul Ostendorf, futuroloog

Aan de vooravond van Internet of Things

Paul_Ostendorf_Columnist
Internet zoals we dat kennen, het Internet of Information (IoI) is wel zo’n beetje klaar. Tijd voor een nieuwe stap; het Internet of Things (IoT). Een kleine stap voor een chip maar een grote stap voor de mens. IoT zal internet transformeren tot iets wat alleen in de verte nog lijkt op het internet van vandaag. Simpel gezegd komt IoT erop neer dat we alles gaan voorzien van een computerchip, sensoren en communicatie. Er ontstaat dan een gigantisch netwerk dat alles met alles verbindt.
Probeer maar eens iets te bedenken wat er niet beter van wordt als we het aan het internet hangen. Dat valt nog niet mee. Om een lang verhaal kort te maken: wat het ook is, het gaat aan het net. Daar zijn we nog wel even mee bezig en gaandeweg zullen we heel wat gevaren en valkuilen tegenkomen. Belangrijkste is: we zijn begonnen. De eerste resultaten zijn hoopgevend, het is goed voor de economie en dus gaan we enthousiast verder. Nu al tekenen zich in IoT de eerste deelgebieden af.

Health
Het kostbaarste wat we bezitten is onze gezondheid. Het ligt dan ook voor de hand dat we er alles aan doen om gezond te blijven. Met compacte IoT-devices - horloge, ring, armband, kleding en dergelijke - kunnen we belangrijke lichaamsfuncties monitoren. Denk hierbij aan lichaamsbeweging, hartslag, hartpuls, bloeddruk, glucosegehalte, zuurstofsaturatie, calorieverbruik, calorie-inname, ademanalyse. Om zo maar eens wat te noemen. Vóór 2020 zal het heel gewoon zijn om deze zaken te meten, op te slaan en anoniem te delen voor onderzoeksdoeleinden. Heel belangrijk: de metingen gebeuren non-invasief. En je hoeft er niets speciaals voor te doen. Alles gaat vanzelf. Je smartphone waarschuwt je als je naar een arts moet. En dan kom je daar binnen met je eigen elektronisch patiënt dossier. Onze zorgkosten zullen door deze monitoring, vroege detectie en preventie door toegenomen kennis uiteindelijk gaan dalen.

Home
CV-thermostaat, airco, deurbel, sloten, verlichting, zonneschermen, camerabewaking, alarminstallatie, luchtkwaliteit, huisventilatie, muziekinstallatie, beeldschermen, voorraadkast, koelkast, diepvries, wasmachine, droger, noem maar op. Het kan allemaal met internet gekoppeld worden. En dat levert een hoop gemak op. Je komt ’s avonds thuis in een verlicht huis met de goede temperatuur. Geen gedoe met huissleutels; je huis kent jou en laat je er altijd in. Eenmaal binnen kun je gewoon met je stem vragen stellen: “Hoe ziet mijn agenda voor morgen er uit?” of opdrachten geven: “Start een film op het scherm in de woonkamer en dim de verlichting tot 50%”. Een slimme speaker geeft antwoord en doet wat je zegt. Geen moeilijke interfaces meer; je zegt gewoon wat je wilt weten of wat er moet gebeuren.

Transport
Een zelfrijdende auto in de VS heeft het ‘niet zo moeilijk’. Een echte uitdaging is dwars door het centrum van Parijs of Rome rijden zonder dat er iemand toetert, een vinger opsteekt of naar zijn voorhoofd wijst. Om dit mogelijk te maken moet er nog veel gebeuren. Voertuigen moeten bijvoorbeeld ook met elkaar kunnen communiceren om botsingen te voorkomen. Net zoals vogels in een zwerm dat doen. Daarvoor is niet alleen IoT nodig maar ook interactieve directe communicatie.
In de toekomst is een taxi zonder chauffeur gewoon een zelfrijdende auto en andersom. Het blijft natuurlijk niet bij auto’s. Ook vrachtwagens, drones, schepen, treinen, bussen, trams, metro’s en zelfs vliegtuigen zouden autonoom kunnen worden.

Urban
De groeispurt die IoT biedt voor onze woonomgeving is enorm. Slimme wegen, geoptimaliseerde verkeersstromen, duurzame energievoorziening, monitoren van nutsvoorzieningen, slimme kantoren, perfectioneren van afvalstromen, een beter beheer van de openbare ruimte en noem maar op. Ook wel urban informatics genoemd.
Maar de belangrijkste ontwikkeling vormt misschien wel de grootschalige tracking, tracing en surveillance. Met een flinke dosis eufemisme kun je zeggen dat de intelligence-sector IoT daarom beschouwt als een ‘interessante’ ontwikkeling. De gegevens van mensen in een openbare ruimte kunnen samen met wat we weten uit sociale en gedragswetenschappen over de ontwikkeling van instabiliteit, rellen, terrorisme en dergelijke leiden tot een veiligere openbare ruimte. Een betere handhaving van de openbare orde. Anticipatory intelligence heet dat. Wat dit betekent voor onze privacy behoeft geen betoog. We moeten serieuze keuzes maken. En als we niet bij de les blijven, worden die keuzes voor ons gemaakt.

Environment
De kwaliteit van lucht, bodem, water en de algehele toestand van de biotoop zijn interessante zaken om te meten omdat ze in direct verband staan met onze gezondheid en die van alles wat groeit en bloeit. De metingen van CO2, NOx, fijnstof, smog, de verspreiding van ziekten en nog veel meer kunnen door IoT heel nauwkeurig worden geregistreerd. Rivieren, grondwater en oppervlaktewater kunnen grootschalig en fijnmazig gecontroleerd worden. Vervuiling wordt snel en heel precies gedetecteerd.
Met IoT kan een boer beginnen met Precision Farming. Akkers kunnen met drones, satellieten, en diverse sensoren in en op de grond gemonitord worden. Welk deel van de akker is te droog, waar is het te nat? Waar zit een ziekte in het gewas? Waar moet ik mest of bestrijdingsmiddelen toevoegen? Welk deel kan ik nu al oogsten? Zelfs de oogstmachine kun je met internet koppelen. Als die autonoom is, kan de boer iets anders gaan doen.

EE
EE staat voor Everything Else. Onder dit deelgebied valt alles waarvoor in deze toekomstvisie geen ruimte was. En dat is nogal wat.

Dat dit alles hoge eisen stelt aan standaarden, protocollen en beveiliging behoeft geen betoog. Om die reden zullen de ontwikkelingen minder snel gaan dan technisch mogelijk is. Eerst moet de nodige warboel ontstaan voordat we snappen dat deze zaken essentieel zijn. Diverse partijen werken momenteel aan een aparte infrastructuur voor IoT. Zoals het LoRa netwerk. LoRa is bedoeld voor IoT devices zodat ze met beperkte snelheid en weinig energie communiceren. Klinkt aardig. Toch ben ik ook kritisch. Een 5G netwerk kan die communicatie ook prima afhandelen. Bovendien leert de geschiedenis ons dat dubbele infrastructuren nooit succesvol worden.

Gezien de mogelijkheden van IoT is het niet moeilijk om te voorspellen dat het gros van de businessplannen voor de komende jaren neerkomt op: neem object X en koppel het met het internet. Daar wordt de wereld interessanter van. En complexer. Want al die techniek heeft regelmatig updates nodig en kan natuurlijk ook gewoon falen. Onderhoud is dus onvermijdelijk. Noem het digitale hygiëne. Werk aan de digitale winkel dus. Voorlopig dan want in de toekomst automatiseren we dat natuurlijk ook.